Alimenty na małżonka

Adwokat Wrocław Alimenty na małżonka 

Dość często w praktyce adwokackiej można natrafić na pytanie: Czy będę musiał, czy będę musiała, płacić po rozwodzie alimenty, na rzecz swojej byłej żony, byłego męża?

Odpowiedź na to pytanie zależy od konkretnego stanu faktycznego.

Warunkiem orzeczenia obowiązku alimentacyjnego jednego małżonka względem drugiego po ustaniu małżeństwa jest złożenie odpowiedniego żądania zasądzenia na swoją rzecz alimentów przez małżonka do nich uprawnionego. Sąd, odmiennie, niż jest to w przypadku małoletnich dzieci stron, nie orzeka o alimentach na rzecz byłego małżonka ex officio.

Zaktualizowanie się obowiązku alimentacyjnego na rzecz byłego małżonka, jak i jego zakres zależy od zgłoszonego żądania uprawnionego do alimentów, jak i przyjętej konfiguracji orzeczenia o winie za rozkład pożycia małżeńskiego stron procesu o rozwód.

I tak, orzekając o winie za rozkład małżeństwa i braku możliwości jego restytucji Sąd może orzec, iż:

  1. jeden z małżonków jest winny rozkładu pożycia małżeńskiego,
  2. oboje małżonkowie są winni rozkładu pożycia małżeńskiego,
  3. żaden z małżonków nie ponosi winy za rozkład pożycia małżeńskiego.

Sąd może również na zgodny wniosek stron, zaniechać w postępowaniu rozwodowym o orzekania o winie za rozkład pożycia małżeńskiego, co stanowi czwartą możliwość rozstrzygnięcia (a właściwie braku rozstrzygnięcia) o winie za rozkład pożycia małżeńskiego stron.

Jedynie małżonek, który nie został uznany wyłącznie winnym rozkładu pożycia małżeńskiego może domagać się od drugiego z małżonków alimentów na swoją rzecz o ile znajduje się w niedostatku, to jest nie dysponuje wystarczającymi środkami na zaspokojenie swoich podstawowych potrzeb.

Zatem, możliwość ubiegania się przez małżonka będącego w niedostatku o alimenty od drugiego małżonka będzie możliwa w sytuacjach, gdy:

  1. rozwód zostanie orzeczony z wyłącznej winy drugiego małżonka,
  2. oboje małżonkowie zostaną uznani za winnych rozkładu pożycia małżeńskiego,
  3. żaden z małżonków nie zostanie uznany winnym rozkładu pożycia małżeńskiego stron,
  4. sąd wyda wyrok rozwodowy, na zgodny wniosek stron, bez orzekania o winie.

Reasumując, alimentów może dochodzić będący w niedostatku małżonek, który nie został uznany wyłącznie winnym rozkładu pożycia małżeńskiego stron.

Wysokość alimentów uzależniona pozostanie od wymiaru usprawiedliwionych potrzeb, których uprawniony małżonek nie może zaspokoić własnymi siłami, jak i od możliwości zarobkowychi majątkowych małżonka obowiązanego do alimentacji.

Zakres obowiązku alimentacyjnego małżonka zobowiązanego może zostać rozszerzony w przypadku, gdy sąd orzeknie o tym, iż pozostaje on wyłącznie winnym rozkładu pożycia małżeńskiego, a samo orzeczenie rozwodu spowoduje istotne pogorszenie się sytuacji materialnej małżonka niewinnego.

Wówczas, przesłanką ustalenia wysokości alimentów, nie pozostaje stan niedostatku,lecz usprawiedliwione potrzeby małżonka niewinnego.

Obowiązek alimentowania drugiego małżonka wygasa po zawarciu przez niego nowego związku małżeńskiego. Jeżeli zobowiązanym do uiszczania alimentów jest małżonek, który nie został uznany winnym rozwodu jego obowiązek alimentacyjny, co do zasady, wygasa najpóźniej z upływem 5 lat od orzeczenia rozwodu.

Małżonek zobowiązany do uiszczania alimentów może domagać się także uchylenia swojego obowiązku alimentacyjnego w każdym czasie, jeżeli odpadnie jego podstawa, jaką pozostaje niedostatek drugiego małżonka.

Ponowny ożenek nie zwalnia obowiązanego do alimentacji od uiszczania alimentów na rzecz swojej byłej żony, byłego męża.

Sąd Najwyższy nie pozostawił w tym temacie wątpliwości – ponowny ożenek zobowiązanego do płatności nie zwalnia go z obowiązku wypłaty alimentów. Założenie nowej rodziny może mieć jednak wpływ na ich wysokość.

Równocześnie wskazać należy, czyniąc ukłon w stronę czujących się pokrzywdzonymi płatników, iż w sprawach o alimenty pomiędzy byłymi małżonkami uwzględniane są możliwości finansowe partnera, z którym były małżonek pozostaje w związku nieformalnym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lipca 2010 r., sygn. akt II CKN 1015/00). Jeżeli zatem zarobki konkubenta byłej żony, konkubiny byłego męża wystarczają na zaspokojenie jej, jego potrzeb, sąd może odmówić zasądzenia alimentów od byłego męża, a zasądzone już alimenty uchylić.